Bir kedinin başına gelebilecek en kötü hastalıklardan biri olan, hayvan sahiplerinin ve veteriner hekimlerin korkulu rüyası diye tabir edebileceğimiz bir hastalık olan kedilerinin enfeksiyöz peritoniti (FİP) artık kediler için tedavisi olmayan bir hastalık değildir. 

Binlerce insan FİP’li kedilerde antiviral bir ajan olarak kullanılan ve nükleosit analoğu olan GS-441524 ‘ü (kısaca GS) kullanarak kedilerini başarıyla tedavi ettiriyor.  

Çok sayıda GS markası yasal olmayan yollardan ülkemize girmekte ve FİP’li kedilerin tedavisi için kullanılmaktadır.

Karaborsaya düşmüş olan bu ilaçların sahte olabileceğini hiç bir zaman unutmamalısınız.

FİP artık tedavi edilebilir bir hastalık olsa da, ne yazık ki tedavisi hem GS’nin pahalı olması hem de tedavi sürecinin uzun sürmesi nedeniyle çok masraflı bir tedavi yöntemidir.

Maliyetler, kedinizin kilosuna ve diğer semptomlara bağlı olarak değişecektir.

Fip tedavisi ve GS-441524 ile ilgili Araştırmalar;

• Dickinson, Peter J., vd. “Klinik olarak teşhis edilmiş nörolojik kedi enfeksiyöz peritoniti olan kedilerde adenozin nükleozid analoğu GS-441524 kullanılarak antiviral tedavi.” Veteriner İç Hastalıkları Dergisi (2020).Özet: Dickinson ve ark. Nörolojik FİP hastası kediler GS-441524 ile tedavi edildi.  GS-441524’ün nörolojik semptomlara sahip FiP’li kedilerin tedavisinde olumlu klinik etkinlik gösterdiğini göstermektedir.
• * Pedersen, Niels C., vd. “Nükleozid analoğu GS-441524’ün doğal olarak oluşan enfeksiyöz peritonitli kedilerin tedavisi için etkinliği ve güvenliği.” Kedi tıbbı ve cerrahisi dergisi 21.4 (2019): 271-281.Özet: Bu, GS-441524’ün FİP’li kediler için etkili olduğunu gösteren ana çalışmadır . GS-441524, çalışmaya katılan kedilerin ~% 80’inin tedavisinde iyileşmede etkilidir.
• Addie, Diane D. “Kedi enfeksiyöz peritoniti: FIP ve koronavirüs ile ilgili sık sorulan soruların yanıtları.” Veterinerlik Hemşireliği Dergisi 34,8 (2019): 201-206.Özet: FİP hakkında sık sorulan birçok soruyu yanıtlamaya yardımcı olan çok iyi bir özet. 
• Pedersen, Niels C., vd. “Bir 3C benzeri proteaz inhibitörünün, edinilmiş kedi enfeksiyöz peritonitinin çeşitli formlarının tedavisinde etkinliği.” Kedi tıbbı ve cerrahisi dergisi 20.4 (2018): 378-392.Özet: GC376 antiviralinin FİP tedavisinde kullanımını detaylandıran çalışmadır. Bu çalışma, 12 haftalık tedavi süresinin gerekliliğini ortaya koymuştur. 
• Murphy, Brian G., vd. “Nükleosit analoğu GS-441524, doku kültürü ve deneysel kedi enfeksiyonu çalışmalarında kedigil enfeksiyöz peritonit (FIP) virüsünü güçlü bir şekilde inhibe eder.” Veteriner mikrobiyoloji 219 (2018): 226-233Özet: Antiviral GS-441524’ün olası etkili dozajını belirlemek için farmakokinetik çalışma.
• Pedersen, Niels C. “Kedi enfeksiyöz peritoniti üzerine bir güncelleme: viroloji ve immünopatogenez.” Veteriner Dergisi 201.2 (2014): 123-132.Özet: Virüsün nasıl bulaştığı ve enfeksiyonun nasıl ilerlediği konusunda bilgiler bulabilirsiniz. Virüsü daha iyi tanımak istiyorsanız bu linki gözden geçirebilirsiniz.
• Pedersen, Niels C., Claire E. Allen ve Leslie A. Lyons. “Kedi enterik koronavirüs enfeksiyonunun patogenezi.” Journal of Feline Medicine and Surgery 10.6 (2008): 529-541.Özet: Bu çalışma, Feline Corona Virus (FeCoV) için altta yatan enfeksiyon modellerini detaylandırmaktadır. 

FİP Teşhisi ve hastanın takibi

GS-441524’ü nasıl satın alabilirim?

GS-441524 şu anda üretim, dağıtım veya satış için lisanslı değildir. Ayrıca, herhangi bir düzenleyici ve denetleyici kurum tarafından FiP tedavisi için onaylanmamıştır. Tüm bunlar göz önüne alındığında, şu anda ilacı potansiyel olarak büyük yükümlülüklerle karşı karşıya kalmadan satabilecek hiçbir perakende satış noktası bulunmamaktadır. ve GS-441524 üzerindeki patent Kasım 2029’a kadardır.

FİP hastası kedileri tedavi etmeyi başaran GS-441524’e yönelik talep göz önüne alındığında, büyük bir pazar ortaya çıktı. Üreticiler genelde Çin’de bulunuyor. Birçok kişi ve grup, GS-441524’ü kendi ülkelerine ithal etmek için çeşitli yollar deniyorlar. Bu da ülkeye kaçak yollardan giren ilaçların değerinin çok üstüne satılmasına neden oluyor. Maddiyatı bir kenara bırakacak olursak bu ilaçların nerden ne şekilde geldiği, saflık oranları veya içerisinde GS-441524 içerip içermediğini bilemiyoruz. Hepsinden önemlisi zaten hasta olan kedinize zarar verip vermeyeceğini bilemiyoruz. Bu konuda hasta yakınları çok dikkatli olmalılardır.

Tedavi sürecinin özeti

1. Mevcut çalışmalarda ve yayınlanmış makalelerde fip hastalığı için GS-441524 ile hasta kedileri 84 gün (12 hafta) tedavi etmek gerekmektedir. ( Referans )
2. Tedavi süresinin belirlenmesi için kan tahlilleri ve diğer klinik belirtiler düzenli olarak izlenmelidir ( Referans )
3. GS-441524 günde bir kez enjeksiyon şeklinde kullanır ( Referans )
4. Kedinin semptomların şiddetine ve kilosuna bağlı olarak kedileri tedavi etmek için çeşitli dozlar kullanılır. Bu dozları Veteriner Hekimler belirler.( Referans ). 
5. Oral formda bulunan GS441524, fipli kedileri başarılı bir şekilde tedavi etmek için kullanılmıştır.
6. Şu anda oral GS kullanımının etkinliğini belgeleyen hakemli bir yayın yoktur, ancak dünya genelinde oral forumunu kullanan, birçok hasta yakını kedilerinin tedavi sonuçlarının olumlu olduğunu belirtmektedirler..( Referans )
7. GS-441524’ü kullanmanın etkinliğini ilk keşfeden UC Davis’ten araştırmacı Dr. Pedersen, oral tedavi dozunun 10 mg / kg veya daha yüksek olması gerektiğini vurguluyor.

84 günlük tedavi önerisi nereden gelmektedir ?

Kedilerin farklı konsantrasyonlarda ve farklı sürelerde GC376 kullanılarak tedavi edildiği GC376 makalesinden gelmektedir. 12 haftalık tedavi sürecini tamamlamadan kesilen tedavilerde hastalığın nüks ettiğine vurguda bulunulmaktadır.

 2019 yılındaki çalışma‘ ya göre ise Fip hastalarının prognozuna ve tedavi süresine karar vermek için düzenli kan tahlilleri yapılması gerekmektedir.

Hemogram, TP , GLOB ve ALB seviyelerinin yanı sıra A : G oranının izlenmesi gerektiği ve bu değerlerin hastalığın prognozu ve tedavinin kesilip kesilmemesinin kararı hakkında yararlı olduğu vurgulanmaktadır.

Bu tahlillere dayanarak, 6-10 haftalık tedaviden sonra kedilerin FiP’den tamamen iyileşmediği görülmüştür. Bu sonuçlarda 12 haftalık minimum tedavi süresini desteklemeye yardımcı olmuştur. Bu çalışmaların yazarları, 12 haftalık sürenin, proteaz inhibitörü kullanarak HCV ile insanları tedavi etmek için gereken süre ile de tutarlı olduğunu da belirtmişlerdir .

2019 çalışmasında ilk tedaviden sonra nükslerin 3-84 gün (ortalama 23 gün) içinde tekrarlandığı görülmüştür. Nüks eden kediler için ilk tedavide kullanılan GS441524 dozundan daha yüksek dozlar kullanmış ve önermişlerdir. Bazı hastalarda da GS-441524’ün olası yan etkileri nedeniyle daha kısa süreler kullanılmıştır. Bu sürelere karar verecek olan yetkili kişi Veteriner Hekimdir. ( Referans )

GS-441524 dozajı ve maliyeti nedir?

Sizin ve kediniz için en iyi dozu ve doğru olan ilacı belirlemek için FİP tedavisi yapan Veteriner Hekimlerden destek alabilirsiniz.

SİZE İLAÇLARI SATAN KİŞİLER VETERİNER HEKİM DEĞİLLER! ONLAR SADECE BU İLACI TEMİN EDEN İNSANLAR! İLAÇLARIN DOZLARI KEDİNİZİN KAN TAHLİLLERİNE KLİNİK VE FİZİKSEL MUAYENE BULGULARINA ve SEMPTOMLARIN TÜRÜNE GÖRE VETERİNER HEKİMİNİZ TARAFINDAN AYARLANMALIDIR.

DAHA FAZLA İLAÇ SATABİLMEK İÇİN DAHA YÜKSEK DOZLAR SÖYLEYEBİLECEKLERİNİ UNUTMAYIN !

”HASTALIK YOK HASTA VARDIR” Her hastada farklı dozlar kullanılmaktadır. Çalışmalarda verilen dozları hesaplayan Veteriner Hekimler bu hastaları klinik olarak takip etmekte düzenli kan tahlillerini yapmaktadırlar.

2019 ‘da yapılan çalışma ‘da  2 mg / kg dozdan GS-441524 tedavi edilen kedilerde % 30’luk bir nüks oranı vardır. Hasta kediler 12 hafta boyunca daha yüksek 4 mg / kg ile tedavi edilmiştir. 4 mg / kg’dan tedavi edilen çoğu kedide hastalık tekrar nüksetmemiştir. 

Virüsün kan-beyin bariyerini geçtiği durumlarda (kuru fip) kediler nörolojik semptomlar göstermeye başlar. 2020 yılındaki çalışmada, nörolojik semptomların 2019 çalışmasında kullanılandan daha yüksek bir GS dozu ile başarılı bir şekilde tedavi edilebileceği bulundu.

5 mg / kg ila 10 mg / kg arasındaki dozlar araştırıldı ve nörolojik semptom gösteren bir kedinin yani kuru fip teşhisi koyulan kedilerin 10 mg / kg gibi daha yüksek dozajlarla tedavi edilmesi gerekmektedir.

Şu anda, birçok FIP tedavi grubu 6 mg / kg’lık bir başlangıç ​​dozu önermektedir .  Nörolojik veya oküler semptomlar gösteren kedilerin nüksetme olasılığı daha yüksektir ve 6 mg / kg’dan daha yüksek bir dozaj gerektirebilir.

Kediler tedaviye cevap verip daha sağlıklı hale bir hale geldikçe , GS-441524 adlı ilacın kan-beyin bariyerini geçmesi daha zor hale gelir , bu da virüsün kan-beyin bariyerini geçip nörolojik semptromlara neden olması halinde ( kuru Fip) kan beyin bariyerini geçebilmek için daha yüksek GS dozlarının kullanılması gerektiği anlamına gelir. Kuru FiP vakalarında ve nüks vakalarında Coronavirüsün beyne girmiş olma olasılığı daha yüksektir ( referans ).

Gs-441524 ile fip tedavi ücreti, maliyeti nedir?

GS-441524 ile Fip Hastalığı tedavisi ucuz bir tedavi değildir. Kedinizin tedavi süreci çok pahalı olabilir, tedavi sonuçları belirsiz olabilir ve mali durumunuz tedaviye devam etme kararınızı etkileyebilir. 

Tüm kediler farklı yaş ve kilolarda olduğundan ve tüm kedilerin enfeksiyon şiddeti farklı olduğundan, her hasta kedi için farklı tedavi dozları gerekecektir. Ayrıca kediler tedaviye başladıktan sonra kilo alacağı için ilaç dozlarıda artacak bu da maliyeti artıracaktır.

Türkiye’de bulunan ilaçlar çeşitlilik göstermekle birlikte fiyatları da kalitesine göre artmaktadır.

Piyasada bulunan GS441524 etken maddeli ilaçların bazıları

Mutian Fip İlacı

Aura Fip İlacı

Beat Fip İlacı

Brava Fip İlacı

Capella Fip İlacı

Dawn Fip İlacı

FipV Fip İlacı

Hero Fip İlacı

Kittycare Fip İlacı

Lucky Fip İlacı

Ocean Fip İlacı

Oscar Fip İlacı

Pine Fip İlacı

Proline Fip İlacı

Rainbow Fip İlacı

Rainman Fip İlacı

Ruby Fip İlacı

Sweeper Fip İlacı

Kuru Fipin teşhis edilmesi zordur. Veteriner Hekiminizin hasta olan kedinize kuru fip teşhisi koyması için bir çok hastalığı ekarte etmesi gerekmektedir. Bu nedenle teşhis uzun sürebilir. Bu zaman kaybı da virüsün kan beyin bariyerini geçme olasılığını arttırmaktadır.

Virüs kan beyin bariyerini geçtiyse , nörolojik ve oküler semptomlar görülecektir.( referans ). Ancak kuru FİP hastaları için, bir kedinin nörolojik semptomları her zaman görülmeyebilir veya fark edilemeyecek kadar az olabilir. Buda teşhisi zorlaştıran bir durumdur.  Pek çok kuru FIP kedisi, teşhis edilememiş nörolojik semptomlar nedeniyle nüks yaşamaktadır.

Nörolojik semptomlar GS-441524 kullanılarak tedavi edilebilir, ancak bu durumlarda, hastalığın uzun süreli remisyonunu sağlamak için nörolojik ve okuler formdaki fip için daha yüksek dozaj (10 mg / kg veya daha yüksek) GS gerekebilir ( referans ).

GS-441524 kullanılarak Nörolojik FiP’nin başarılı bir şekilde tedavi edildiğini gösteren yayınlanmış yalnızca bir çalışma vardır. 

Çalışmada tedavi edilen yavru kedi için, 5 mg / kg GS dozu için olumlu sonuçlardan bahsedilmektedir. Bununla birlikte, yine aynı çalışmada bu dozajda bile diğer kedilerde nüks meydana geldiğine vurgu yapılmaktadır. 

10 mg / kg’da daha yüksek bir dozaj, çalışmada nükseden bir kediyi tedavi edebilmiştir. Bu yüzden Nörolojik ve Oküler vakalar için 10 mg / kg’ın büyük ölçüde üzerindeki dozlarda tedaviler önerilmemeye başlanmıştır. Bu kedilerde nüks meydana gelirse, başarılı tedavi sonuçları elde etmek için muhtemelen daha fazla doz artışı gerekecektir.

Kedileri Nörolojik ve Oküler semptomlarla tedavi etmek için gerekli olan yüksek dozajlar göz önüne alındığında, tedavi maliyetleri çok yüksek olabilir. Kedilerin FIP’in Nörolojik ve Oküler formları ile tedavi edilmesine ilişkin sınırlı veri olduğundan, şu anda uzun vadeli başarı oranının ne olacağı bilinmemektedir. Bununla birlikte, GS ile Nörolojik ve Oküler FIP tedavisi gören birçok vakadan olumlu sonuçlar bildirilmiştir.

GS-441524 kullanmanın etkinliğini ilk keşfeden UC Davis’ten araştırmacı Dr. Pedersen, tedavi dozu 10 mg / kg veya üstüne ulaştığında oral GS formlarının kullanılmaması konusunda uyarıda bulundu .
Kaçınılması gereken ilaçlar;

GS441524 ile beraber kullanılmaması gereken ilaçlar?

GS441524 ile beraber kullanılabilen ilaçlar nelerdir?

• L-lizin : L-lizin, Fe-CoV enfeksiyonu veya FiP olan bir kediye asla verilmemelidir çünkü bağışıklık fonksiyonu için gerekli olan arjinin ile antagonisttir.
• steroidler : Kedileri antiviral ilaçların etkisini gösterecek kadar canlı tutmak için hastalığın ilk aşaması sırasında destekleyici (semptomatik) tedavi gerekebilir. Bu İlaçlar genellikle antienflamatuvarları (kortikosteroidler, NSAIDS) içerir. 
• Bu ilaçların aşırı kullanımından kaçınmak gerekir.
• Özellikle hastalığı ağır seyreden kedilerde Fipi tedavi etmenin en önemli amacı, makrofajlar da virüs replikasyonunu durdurmaktır; Bu antienflamatuvar ilaçlar , FİP belirtilerine neden olan çok sayıda inflamatuvar ve immünosupresif sitokinin üretimini hemen durduracaktır. 
• Kortikosteroidler (prednizolon) veya NSAİD (meloksikam) gibi bazı ilaçlar inflamatuvar sitokinleri inhibe edebilirken, bu zararlı sitokinleri tamamen inhibe edecek tek ilaç GS-441524 veya GC376 gibi antiviral ilaçlardır. 
• Bu ilaçlar, 24-48 saat içinde ateş, aktivite ve iştah gibi genel durum değişikliklerinde Steroid ve Nsaid ilaçların elde ettiği başarıdan çok daha büyük başarı sağlayacaktır. Bu nedenle, steroid ve nsaid gibi ilaçları kullanmak için başka bir gerekçe olmadıkça, FiP belirtilerinde belirgin ve istikrarlı bir iyileşme meydana gelir gelmez bunlar durdurulmalıdır.
• Steroidler FiP ile bağlantılı semptomları maskelediği gibi , GS-441524’ün kan-beyin bariyerini geçmesini engelleyebilir.  Bazı çalışmalarda, steroidlerin kan-beyin bariyerinin geçirgenliğini azalttığını göstermiştir.  ( referans ).  Azaltılmış geçirgenlik, GS-441524’ün etkinliğini azaltabilir ve kedilerde nüks riskini artırabilir.
• Bazı Antibiyotikler : Baytril / Enrofloxacin, Zeniquin, Veraflox / Pradofloxacin ve Orbax gibi florokinolon sınıfı antibiyotikler flor içerir, böylece beyne / sinir sistemine girebilirler. Yan etkileri nörolojik semptomlara neden olabilir. Buda fip semptomları ile karışabilir. Bu nedenle tedavide bizi şüpheye götürebilecek durumlardan kaçınmak için bu antibiyotikler kullanılmamalıdır. Veteriner hekiminiz kedinizin sekonder bir enfeksiyon kaynaklı bir antibiyotiğe ihtiyaç duyulduğunu belirlerse,

Aşağıdaki antibiyotikler ikincil enfeksiyonları tedavi etmek için uygundur :
Azitromisin, Sefelosporinler , Sefovekin (veteriner prepatı ), Sefaleksin, Sefovesin ve diğerleri), Amoksisilin, Penisilinler , Doksisiklin ,kullanılabilir.

CNS’yi etkileyebilecek ilaçlar : FİP’te coronavirüs kan-beyin bariyerini geçebilir ve bu durumdaki kedileri tedavi etmek çok zor olabilir (nörolojik ve oküler vakalar). Nörolojik semptomlar gösteren vakalar virüsün artık beyne girdiğini gösterir. Çoğu kuru fip vakası için durum budur ( referans ) . Merkezi Sinir Sistemini etkileyen ilaçlar, kan-beyin bariyerindeki geçirgenliği etkileyebilir ve bu da FIP tedavisinin etkinliğini azaltabilir.

Veteriner Hekim Süleyman ÜRKMEZ

Bir kedinin başına gelebilecek en kötü hastalıklardan biri olan, hayvan sahiplerinin ve veteriner hekimlerin korkulu rüyası diye tabir edebileceğimiz bir hastalık olan kedilerinin enfeksiyöz peritoniti (FİP) artık kediler için tedavisi olmayan bir hastalık değildir.